مس سونگون ناجی طرح‌های اشتغالزایی در آذربایجان‌شرقی/ تحقق رویای طرح توسعه مس سونگون

 فصل تدوین-معدن مس سونگون یکی از سرمایه های اقتصادی باارزش آذربایجان شرقی است که با وجود ناملایمات های بسیار همواره مانند خون بر رگ های آذربایجان شرقی جریان دارد. اکنون پس از چند سال طرح های توسعه مجتمع مس سونگون با هدف تکمیل زنجیره تولید شروع به فعالیت کرده است. تکمیل چرخه تولید چنین مجتمع بزرگی بدون تردید در وهله اول موجب جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی، رونق تولید و به تبع آن موجب اشتغالزایی در منطقه خواهد شد.
درحال حاضر معدن دره ای مس سونگون با آغاز طرح های توسعه امید را برای مردم منطقه به ارمغان آورده است. از سوی دیگر با جایگاهی که مواد معدنی مس در دنیا دارد تحقق برنامه های چند ساله این مجمتع، رشد و شکوفایی استان را نیز در پی خواهد داشت.

راه اندازی فاز سه مجتمع مس سونگون با ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزار تن
مدیرعامل شرکت ملی مس ایران در این زمینه می گوید: با توجه به تعهد شرکت مس و دستور ریاست جمهوری اکنون مسیر جدیدی در فاز سه مجتمع مس سونگون ورزقان ایجاد کردیم که ظرفیت آن بیش از ۱۰۰ هزار تن است.
دکتر«اردشیر سعدمحمدی» با اشاره به راه اندازی پالایشگاه مس سونگون و کارخانه ذوب در مدت زمان کوتاه می افزاید: با توسعه معدن و راه اندازی کارخانه ذوب حداقل برای ۱۰۰ سال ذخیره مواد معدنی در منطقه خواهیم داشت که این امر موجب شکوفایی و رونق اقتصادی منطقه خواهد شد.
وی ادامه می دهد: تا ۵ سال آینده دو و نیم میلیون تن به تقاضای جهانی مس اضافه می شود که در این فرصت کوتاه باید با بهره گیری از توان متخصصان و برنامه ریزی دقیق، بخشی از بازار دنیا را به خود اختصاص دهیم.
وی می گوید: با اجرای فاز سه کارخانه حداقل ۱۳۰ میلیون دلار معادل هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای این منطقه درآمدزایی خواهد شد.
مجتمع مس سونگون، بزرگترین معدن مس ایران
در همین زمینه مدیر مجتمع مس آذربایجان می گوید: این مجتمع با اکتشافات و شناسایی هایی که انجام داده اکنون تبدیل به بزرگترین معدن مس ایران شده است.
مهندس«رضا شریفی» با اشاره به توسعه معدن مس سونگون می افزاید: در گذشته ۳۵۰ میلیون تن خاک شناسایی شده بود که در حال حاضر از نظر زمین شناسی دو میلیارد تن خاک دراین معدن وجود دارد.

تکمیل زنجیره تولید برای جلوگیری از خام فروشی موادمعدنی
وی با اشاره به جداسازی مس از خاک و اهمیت کنسانتره مس درتبدیل و صادرات تاکید می کند: در حال حاضر ۳۰۰ هزار تن کنسانتره تولید می شود که برای تکمیل زنجیره تولید و جلوگیری از خام فروشی کنسانتره واشتغالزایی یک کارخانه ذوب ۱۰۰ هزار تنی طراحی کردیم و در حال اجرا است.
شریفی اظهار می کند: به منظور گسترش معدن، فاز سه تغلیظ کارخانه از سال ۹۰ طراحی و تجهیزات خریداری شده بود که در این زمینه امروز باید کارخانه ۱۵۰ هزار تنی فاز سه و کارخانه ذوب کار می کرد ولی بنا به دلایلی این طرح متوقف شده بود که خوشبختانه اکنون این طرح شروع شده است.
وی با اشاره به اهمیت اشتغالزایی در منطقه می گوید: با آغاز خاک برداری فاز سه کارخانه تغلیظ حدود ۱۰۰ خودرو مشغول خاکبرداری هستند و حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر در مقاطع مختلف زمانی در اجرای این پروژه فعالیت خواهند کرد بعد از بهره برداری نیز حدود ۳۵۰ نفر به نیروی انسانی این مجتمع اضافه خواهد شد.
شریفی این پروژه را سازگار با محیط زیست دانسته و تاکید می کند: اکنون ما صنعت سبز هستیم و هیچ گونه آلایندگی نداریم چرا که تمام فرآیند این پروژه در یک سیکل بسته انجام می شود و هیچ گونه واکنش شیمیایی انجام نمی شود.
وی اضافه می کند: این فرآیند یک کار فیزیکی است، در این حالت ذرات مس از خاک جدا شده و با آب مخلوط می شود و در سدی که از لحاظ زیست محیطی بسیار مستحکم و بدون هیچ نوع آلایندگی است قرار می گیرد.
مدیر مجتمع مس آذربایجان می افزاید: بدون تردید این فرایند چهره طبیعت را تغییر می دهد ولی بدون دست زدن به طبیعت نمی توان برای مردم اشتغال ایجاد کرد.

۶۰ درصد کارکنان مس سونگون از شهرستان ورزقان هستند
شریفی با بیان این که ارائه خدمات اجتماعی و اشتغالزایی در این منطقه برای مس سونگون بسیار با اهمیت است، می افزاید: بیش از چهار هزار نفر در این مجموعه مشغول به کار هستند که حدود ۶۰ درصد یعنی حداقل دو هزار و ۴۰۰ نفر از شهرستان ورزقان در این مجموعه مشغول به کار هستند.
وی به احداث ۶۵ کیلومتر از جاده خواجه از سوی شرکت مس با اعتبار ۵۵۰ میلیارد تومان اشاره می کند و می گوید: تاکنون حدود ۲۰۰ میلیارد تومان برای احداث این جاده هزینه شده که تا پایان شهریور امسال بخشی به صورت دو بانده و بقیه نیز به صورت تک بانده با مشخصات بزرگراه به بهره برداری می رسد.
شریفی با اشاره به سرمایه گذاری شرکت مس سونگون در شهرستان ورزقان می افزاید: سال گذشته سه میلیارد تومان و امسال نیز حدود چهار میلیارد تومان برای روستاهای این شهرستان هزینه شده است.
اشتغالزایی در معدن مس سونگون با تکمیل چرخه تولید
وی با اشاره به اهمیت تکمیل زنجیره تولید در جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی استان می گوید: با توجه به این که حدود ۹۴ درصد ارزش افزوده در کنسانتره است، شرکت مس به عنوان یک شرکت ملی، تکمیل زنجیره تولید را وظیفه خود می داند.

شریفی می افزاید:بدون تردید تکمیل چرخه تولید موجب ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای منطقه خواهد داشت.
وی مراودات بانکی این مجموعه را چهار هزار میلیارد تومان دانسته و می گوید: در حال حاضر ۳۰۰ میلیارد تومان به صورت سپرده در حساب های بانکی استان برای اعطای وام به مردم وجود دارد.
شریفی با اشاره به موضوع اخذ مالیات از فعالیت مس سونگون اظهار می کند: براساس قانون مالیات، هر جایی که شرکت ثبت شود مالیات های مستقیم باید در همانجا پرداخت شود.
بومی سازی ساخت قطعات مجتمع مس سونگون
مدیر مجتمع مس آذربایجان با اشاره به اهمیت بومی سازی ساخت قطعات مورد نیاز این مجتمع ادامه می دهد: برخی از قطعات صنعتی در دنیا تنها در دو کارخانه تولید می شود که با توجه به اهمیت تولید قطعات با دانشگاه و پارک علم و فناوری قرارداد بسته ایم تا با حمایت ازاین صنایع اشتغالزایی ایجاد شود.
وی ادامه می دهد: این پروژه به دلیل نوع تیپ و شکل دره ای که دارد از پروژه های نادر در دنیا محسوب می شود که برای همین در این زمینه با یک شرکت بسیار پیشرفته در آفریقای جنوبی قراردادهمکاری منعقد شده است.
تفکرات بسته و انقباضی عامل تعطیلی طرح های توسعه مس سونگون
اما در همین زمینه نماینده مردم شریف ورزقان- خاروانا در مجلس شورای اسلامی با اشاره به تعطیلی پروژه های شرکت مس سونگون در سال ۹۲ می گوید: سه سال طول کشید تا تفکرات بسته و انقباضی برخی از افراد را در زمینه توسعه کارخانه مس سونگون تغییر دهیم.
دکتر«رضا علیزاده» با بیان این که امروز طرح های توسعه معدن مس سونگون در حال عملیاتی شدن است، می افزاید: با توجه به چشم انداز ترسیم شده ۲۴۰ هزار کاتوت باید به میزان ۵۰۰ هزار تن کاتوت در سال می رسید ولی به دلیل تفکرات بسته برخی از مدیران خام فروشی مواد معدنی در این استان اتقاق افتاده است.
وی ادامه می دهد: طرح توسعه، زنجیره ای از کارخانجات شامل فازهای کنسانتره، پالایشگاه، کارخانه اسید، ذوب، اکسیژن و کارخانه تولید کود شیمایی و کارخانه صنایع پایین دستی است که هزینه بسیاری برای تولید این چرخه صرف شود.
نماینده ورزقان و خاروانا در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اهمیت لزوم حمایت‌های مس سونگون از محرومیت زایی و توسعه و عمران این شهرستان می گوید: طرح های توسعه کارخانجات اعم از تغلیظ و ذوب و پالایش و اکتشافات و صنایع پایین دستی باید به سرعت احیا و اجرا شوند.
وی بر ضرورت بهره گیری از استعدادهای داخلی اشاره می کند و می افزاید: مجتمع مس ورزقان با عدم تبعیض بایددر بین کارکنان عدالت را در اولویت کاری خود قراردهد چرا که نیروهای انسانی مهمترین سرمایه های واحدهای تولیدی هستند.
 “گزارش از فاطمه ملک پور”